Więcej o testach szczelności

Jednym z najczęstszych problemów ochrony cieplnej budynków w Polsce jest przenikanie powietrza przez nieszczelności w obudowie. Okazuje się, że nawet nowo wznoszone budynki często nie spełniają wymogów dotyczących aspektów szczelności. Warto dodać, że dopuszczalny w naszym kraju współczynnik liczby wymian powietrza dla budynków z wentylacją naturalną n50 wynosi “3”, czyli jest całkiem wysoki, a mimo to i tak rzadko osiągalny. Oznacza to, że ogromne ilości energii są bezpowrotnie tracone.

W myśl zasady, że nie można zapanować nad tym, czego nie zbadano, pierwszym najbardziej logicznym krokiem ku zmniejszeniu nakładów na energię jest wykonanie testu szczelności. Tego typu badania są prowadzone od wielu lat w USA i Europie Zachodniej, od kilku lat popularność zyskują także w Polsce. Zestaw do badania szczelności – tak zwany Blower Door – może być użyty w niemal każdym budynku mieszkalnym, przemysłowym czy gospodarczym. Pewnym ograniczeniem może być kubatura badanego obiekt – może się okazać, że do badania użyty zostanie nie jeden, ale kilka wentylatorów.

Zestaw Blower Door składa się z ramy aluminiowej, którą wraz z plandeką dopasowuje się i umieszcza w miejscu drzwi zewnętrznych. Dla przeprowadzenia badania nie ma konieczności demontażu drzwi – wystarczy ich szerokie otwarcie. W ramie następnie montowany jest wydajny wentylator, który ma za zadanie wytworzyć w budynku podciśnienie lub nadciśnienie. Poza tym rozprowadza się przewody do pomiaru różnicy ciśnień, a wszystko podłącza się do sterownika i komputera.

Przygotowanie budynku

• Sprawdzenie wymiaru drzwi zewnętrznych: możliwe wymiary to: szerokość 75-105 cm, wysokość 130-240 cm; jeżeli otwór jest większy, badanie jest możliwe po specjalnym przygotowaniu otworu;
• Uszczelnienie naturalnych otworów wentylacyjnych, np. kratek wentylacyjnych, nawiewów do kominka, nawietrzników okiennych: w tym celu używa się np. taśmy klejącej;
• Wyłączenie wszelkich urządzeń i instalacji grzewczych, a przede wszystkim kominka; mając na uwadze bezpieczeństwo nie wykonuje się badan szczelności przy palącym się kominku, nawet jeśli pozostał jedynie żar lub gorący popiół; podciśnienie wywołane wentylatorem w skrajnych przypadkach może spowodować cofnięcie się dymu do pomieszczenia;
• Sprawdzenie powierzchni podłogi oraz kubatury mierzonego budynku – dane te zwykle zawarte są w projekcie budowlanym, jeśli jednak nie są dostępne, należy pomierzyć budynek – w razie trudności, zadanie to wykona Termopomorze;
• Zabezpieczenie lekkich przedmiotów w pobliżu wentylatora – zadanie to wykona Termopomorze w obecności Klienta;

Tak więc przygotowanie budynku do badanie jest bardzo proste. Czynności przygotowawcze przeprowadzane są zwykle przez zamawiającego badanie, jednak można zlecić je również firmie Termopomorze – cena zależna jest od wielkości i stopnia skomplikowania budynku.

W czasie badania

Po podłączeniu urządzeń i wykonaniu procedury kontrolnej można przejść do badania. Wentylator umieszczony w ramie rozpoczyna pracę stopniowo budując ciśnienie. Wytworzone ciśnienie jest niewielkie, nie ma zatem żadnego wpływu na mieszkańców lub użytkowników budynku. Jedynym dyskomfortem może być jedynie temperatura nawiewanego powietrza, jeśli badanie wykonywane jest w mroźne dni. W budynku wytwarza się ciśnienie 50 Pa, w zależności od potrzeb jest to podciśnienie lub nadciśnienie. Strumień nawiewanego powietrza jest mierzony, dzięki czemu możliwe staje się obliczenie współczynnika liczby wymian powietrza.

W czasie badania możliwe jest ponadto przeprowadzenie badania termowizyjnego budynku – pod kątem lokalizacji miejsc nieszczelności. Kamera termowizyjna zlokalizuje precyzyjnie miejsca napływania powietrza zewnętrznego, co dla zamawiającego badanie może mieć duże znaczenie. Warunkiem niezbędnym jest jednak występowanie różnicy temperatury pomiędzy powietrzem wewnętrznym, a zewnętrznym, co najmniej 10 stopni, a jeśli kontrola termowizyjna dotyczyć ma również sprawdzenia mostków termicznych takich jak braki izolacji w ścianach lub dachu, wówczas różnica temperatur powinna wynosić powyżej 15 stopni.

Istnieje ponadto możliwość użycia wytwornicy dymu. Przy występującym w budynku nadciśnieniu dym będzie uciekał przez szczeliny na zewnątrz, a przy podciśnieniu będzie wpływał do budynku (wytwornica na zewnątrz. Warto dodać, że wytworzony dym (mgła) nie jest szkodliwa dla zdrowia.

Nowe możliwości badania szczelności okien

Wykorzystanie zestawu Blower Door stworzyło możliwość efektywnego, bezinwazyjnego i taniego sprawdzenia szczelności okien. Wiele osób skarży się na przedmuchy powietrza przez okna, wychłodzenia przy ramie oraz zagrzybienie. Trudno w tym przypadku określić, czy jest to subiektywne wrażenie użytkownika okna, czy też problem jest już na tyle poważny, że wpływa na całość kosztów ogrzewania oraz drastyczne pogorszenie warunków użytkowania. Oczywiście można całe okno zdemontować i przekazać do specjalistycznego laboratorium na testy szczelności, ale co jeśli nawiewanie powietrza ma miejsce na osadzeniu okna?

Badanie ciśnieniowe Blower Door ma tu niesamowite możliwości. Przede wszystkim jesteśmy w stanie wytworzyć znormalizowane ciśnienie 50 Pa w całym budynku. Oznacza to, że nie jesteśmy skazani na oczekiwanie na podmuchy wiatru, by zdiagnozować miejsca nieszczelności. Wraz z badaniem ciśnieniowym wykorzystujemy kamerę termowizyjną, która natychmiast precyzyjnie wskaże punkty przewiewów. Dodatkowo możemy użyć wytwornicy dymu. Efektem badania jest wskazanie miejsc przewiewów powietrza przez stolarkę okienną (raport termowizyjny) wraz z zaznaczeniem, że badanie zostało przeprowadzone w stałych warunkach ciśnienia. Raport zawierać będzie również ocenę jakościową stanu szczelności stolarki.

Raport z badania szczelności

Jeżeli zlecenie badania dotyczyło wyznaczenia współczynnika liczby wymian powietrza przez nieszczelności – czyli sprawdzenia zgodności z przepisami szczelności budynków – wówczas po wykonaniu badania opracowywany jest raport.

Raport z badania jest dokumentem jednak badanie powinno zostać przeprowadzone zgodnie z polską normą PN-EN 13829. Dlatego też w czasie badania ściśle przestrzegamy procedury zawartej w normie, tak by wyniki badania były jednoznaczne i nie mogły zostać podważone.

Ważne. Norma PN-EN 13829 ściśle określa warunki przeprowadzenia badania. Używany przez nas sprzęt spełnia wszelkie wymagania. Należy jednak zwrócić uwagę na siłę wiatru w dniu badania. Jeżeli prędkość wiatru wywołuje różnicę ciśnień większą niż 5 Pa pomiędzy wnętrzem budynku a jego zewnętrznym otoczeniem, wówczas warunki normowe nie są spełnione. Na szczęście dotyczy to wiatru umiarkowanego i silnego, niewielki wiatr nie jest tu przeszkodą. Co ważne, badanie szczelności może zostać przeprowadzone nawet przy niesprzyjających warunkach pogodowych, jednak w raporcie znajdzie się informacja o niemożliwości spełnienia wszystkich wytycznych normy, a wyniki mogą być obarczone niewielkim błędem.

Raport z badania zawiera dane adresowe budynku, informacje o powierzchni i kubaturze, informacje o warunkach meteorologicznych w dniu przeprowadzenia testu. W części wynikowej podawane są:

• Ilość wymian powietrza dla 50 Pa, n50 [/h]
• Przepływ powietrza dla 50 Pa, V50 [m3/h]
• Efektywna powierzchnia przecieku dla 50 Pa, AL [cm2]
• Wielkości pomocnicze, jak współczynnik przecieku, współczynnik korelacji jak też wykładnik przepływu
• Dane cząstkowe, takie jak tabela ciśnień i przepływów powietrza

Dodatkowo do raportu dołączane są informacje o kalibracji zestawu.

Badanie szczelności budynków wykonujemy w całej Polsce, a przede wszystkim w: Gdynia, Gdańsk, Sopot, Pruszcz Gdański, Wejherowo, Kościerzyna, Kartuzy, Tczew, Słupsk, Lębork jak też inne miejscowości województwa Pomorskiego i województw ościennych. Zachęcamy do kontaktu z Termopomorze.